Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2011

Περί του Κοινού Νομίσματος

Leave a Comment

Ήταν μάλλον ο Γάλλος φιλόσοφος Frederic Bastiat που πρώτος εντόπισε τη σχέση μεταξύ εμπορίου και πολέμου: «εκεί όπου προϊόντα δεν περνούν τα σύνορα, τα περνά ο στρατός».

Αν και τέτοιου είδους σλόγκαν είναι συχνά απλουστευτικά και καταλήγουν σε κακόγουστα κλισέ, η φράση αυτή που αποδίδεται στον Bastiat αποτελεί πιθανά το ισχυρότερο επιχείρημα υπέρ της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και, γενικότερα, του ανοίγματος των εμπορικών συνόρων. Εγώ θα έκανα κι ένα βήμα παρακάτω: «όπου περνούν προϊόντα και άνθρωποι, δεν περνά σχεδόν ποτέ ο στρατός». Κι αυτή είναι η μεγάλη επιτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο ναδίρ της χειρότερης κρίσης των τελευταίων δεκαετιών, οι στρατοί βρίσκονται στα στρατόπεδά τους και τα σύνορά μας συνεχίζουν να διασχίζονται μονάχα από προϊόντα, ανθρώπους και ιδέες.

Read More...

Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

Για το θάνατο του Christopher Hitchens

Leave a Comment


Την περασμένη Πέμπτη πέθανε ο Christopher Hitchens. Δεν «έφυγε για το τελευταίο του ταξίδι», δεν «κοιμήθηκε», δεν «αναπαύτηκε εν ειρήνη». Πέθανε. Και δεν του αξίζουν αυτοί οι ανόητοι μεταφυσικοί ευφημισμοί.

Αν και οι ρίζες της σκέψης του ήταν στην Αριστερά, ο πυρήνας του έργου του ήταν η εμμονή του ενάντια σε κάθε ολοκληρωτισμό. Κάτι που οι φίλοι του στο χώρο δεν του συγχώρησαν ποτέ. Ούτε στη Δεξιά όμως είχε πολλές συμπάθειες, για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Ένας από τους πιο προβεβλημένους διανοούμενους της εποχής μας, και πιθανότατα ο καλύτερος μάστορας του λόγου, ο Hitchens υπήρξε ο σημαντικότερος μαχητής των τελευταίων χρόνων στον αγώνα για την ελευθερία της έκφρασης, ενάντια στο θρησκευτικό φονταμενταλισμό και υπέρ της ανοιχτής κοινωνίας.

Read More...

Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2011

Η μέθοδος των απαγορεύσεων

Leave a Comment

Κι ενώ η οικονομική κρίση επιμένει να αποδεικνύει ότι δεν έχουμε ακόμη αγγίξει το ναδίρ της πτωτικής μας πορείας, ο κρατικός μηχανισμός δείχνει ότι διατηρεί το χιούμορ του – ή τον κυνισμό του, αν θέλετε. Διαβάζω λοιπόν ότι το υπουργείο υγείας, μετά από γνωμοδότηση του ΕΟΦ, απαγόρευσε την κυκλοφορία των ηλεκτρονικών τσιγάρων που περιέχουν νικοτίνη - μελετά επίσης και την απαγόρευση για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα χωρίς νικοτίνη!

Στα πλαίσια βέβαια της εκτεταμένης παράδοσης απρόβλεπτων και αυθαίρετων αποφάσεων του ελληνικού κράτους, δεν είναι η ίδια η απαγόρευση που εντυπωσιάζει αλλά το σκεπτικό που τη συνοδεύει. Όπως δήλωσε σε συνέντευξη τύπου ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τον Έλεγχο του Καπνίσματος, κ. Π. Μπεχράκης, «η απαγόρευση αποφασίστηκε λόγω της έλλειψης επιστημονικών στοιχείων για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις.»
Read More...

Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011

Κατανοώντας την Ελευθερία

Leave a Comment
Το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕ.ΦΙ.Μ), με την αρωγή των Εκδόσεων Πύλες, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την προώθηση των αρχών και ιδεών και της ανοιχτής κοινωνίας και οικονομίας - και με την συμπλήρωση πενήντα χρόνων από την πρώτη έκδοση αυτού του εμβληματικού έργου - προχώρησε στην επεξεργασία σε συνοπτική και εκλαϊκευμένη μορφή των βασικών μηνυμάτων του Συντάγματος της Ελευθερίας, ως προσφορά στο αναγνωστικό κοινό ενός σημαντικού μέρους της ευρωπαϊκής φιλελεύθερης σκέψης, που διατηρεί εντυπωσιακά ανέγγιχτη από το χρόνο τη ζωντάνια, την επικαιρότητα και τη σημασία του στους σημερινούς καιρούς.

Χρειάστηκε περίπου μισός αιώνας προκειμένου το μνημειώδες Σύνταγμα της Ελευθερίας, του κορυφαίου φιλελεύθερου διανοητή του εικοστού αιώνα Φρίντριχ Χάγιεκ, να βρει τον δρόμο του στο άνυδρο ιδεολογικά τοπίο της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής. Ο "Κάρολος Μαρξ του φιλελευθερισμού" αν με το εξίσου σημαντικό έργο του Δρόμος προς τη Δουλεία προσέφερε ένα "φιλελεύθερο Κομμουνιστικό Μανιφέστο", ένα πολεμικό έργο δηλαδή υπέρ της βαλλόμενης ανοιχτής κοινωνίας στις αντίστοιχες ταραγμένες ιστορικές περιόδους, με το Σύνταγμα της Ελευθερίας φιλοδοξούσε να προσφέρει, σύμφωνα με τον ίδιο, τον "Πλούτο των Εθνών του 20ού αιώνα".
Read More...

Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011

Η ευκαιρία της κρίσης

1 comment

Η Ναόμι Κλάιν, στην εισαγωγή του γνωστού της best-seller “Το Δόγμα του Σοκ» περιγράφει το μεγάλο κακό που μας έχει προξενήσει η κληρονομιά του Φρίντμαν:
Σε ένα από τα σημαντικότερα δοκίμιά του, ο Φρίντμαν διατύπωσε τον πυρήνα της τακτικής συνταγής του σύγχρονου καπιταλισμού – αυτό που έχω κατανοήσει ως «το δόγμα του σοκ». Παρατήρησε ότι «μόνο μια κρίση – πραγματική ή πλασματική – παράγει πραγματική αλλαγή». Όταν εμφανίζεται αυτή η κρίση, τα μέτρα που λαμβάνονται εξαρτώνται από τις ιδέες που είναι διαθέσιμες. Κάποιοι άνθρωποι συγκεντρώνουν αποθέματα από κονσέρβες και νερό όταν προετοιμάζονται για μεγάλες καταστροφές – οι Φριντμανικοί συγκεντρώνουν αποθέματα από ιδέες περί της ελεύθερης αγοράς. Κι όταν χτυπά η κρίση, ο καθηγητής της Σχολής του Σικάγο ήταν πεπεισμένος ότι ήταν ζωτικής σημασίας η άμεση δράση, η ταχεία και μη αναστρέψιμη αλλαγή, πριν η βασανισμένη από την κρίση κοινωνία γλιστρήσει πίσω στην «τυραννία του status quo”. Μια παραλλαγή της συμβουλής του Μακιαβέλι ότι οι «βλάβες» θα πρέπει να επιβάλλονται «με τη μία» - αυτή είναι μια από τις πιο διαχρονικές κληρονομιές που μας άφησε ο Φρίντμαν.
Σε όσους έχουν μπει στον κόπο να διαβάσουν κάτι περισσότερο από τις ληγμένες κονσέρβες του σύγχρονου αριστερισμού, δεν θα κάνει μάλλον εντύπωση ότι η θεωρία της κ. Κλάιν είναι και ανακριβής και διαστρεβλωτική. Ο Φρίντμαν λοιπόν δεν έχει γράψει κανένα δοκίμιο που περιγράφει κάποια συνωμοτική στρατηγική των καπιταλιστών, ούτε βέβαια συνιστά το σοκ ως συνταγή λύσης οποιουδήποτε προβλήματος.
Read More...