Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

Μεγάλες προσδοκίες

Leave a Comment

Ήταν η εποχή της παρακμής, ήταν η χειρότερη εποχή, ήταν η εποχή του παραλογισμού, ήταν η εποχή της τρέλας, ήταν η εποχή της θρασυδειλίας, ήταν η εποχή της δυσπιστίας, ήταν η εποχή του Σκότους, ήταν το τέλος της ελπίδας, ήταν ο χειμώνας της απελπισίας, δεν είχαμε τίποτα να περιμένουμε, πηγαίναμε όλοι κατευθείαν στην Κόλαση.

Κάπως έτσι θα περιγράψει μάλλον ο ιστορικός του μέλλοντος, παραφράζοντας τον Charles Dickens, την αρχή του φετινού χειμώνα. Οι τίτλοι όλων σχεδόν των διεθνών μέσων ενημέρωσης περιγράφανε μια οικονομία σε ελεύθερη πτώση. Για πρώτη φορά ίσως από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, οι σύμμαχοί μας άρχισαν να μας αντιμετωπίζουν ως απειλή για το μέλλον της Ευρώπης, ως τον προπομπό της παρακμής, το πρότυπο της απόλυτης αναξιοπιστίας. Και, πέρα ίσως από όσους πάντα πίστευαν ότι η Ελλάδα είναι το κέντρο του κόσμου κι αισθάνθηκαν πλέον ότι δικαιώνονται οι φαντασιώσεις τους, κανείς μας δεν μπορούσε να αποφύγει την αίσθηση της σήψης και της απελπισίας.

Όπως πολύ εύστοχα έγραφε ο Thomas Paine στην αυγή της Αμερικάνικης επανάστασης:
Η κοινωνία σε κάθε της μορφή είναι ευλογία, αλλά η κυβέρνηση, ακόμη και στην καλύτερη μορφή της, δεν είναι παρά ένα αναγκαίο κακό. Και στη χειρότερη μορφή της ένα αβάσταχτο κακό. Γιατί όταν υποφέρουμε από μια κυβέρνηση, ή υποβαλλόμαστε στα ίδια βάσανα τα οποία θα περιμέναμε σε μια χώρα χωρίς κυβέρνηση, η δυστυχία μας οξύνεται από τη σκέψη ότι είμαστε εμείς που τρέφουμε τα μέσα από τα οποία υποφέρουμε.  
Γι αυτό κι η λύση Παπαδήμου ήρθε ως ανακούφιση. Την είχαμε ανάγκη την ηρεμία. Μετά από πολλούς μήνες αστάθειας κι αβεβαιότητας, καταφέραμε επιτέλους να επιστρέψουμε σε μια κάποια ομαλότητα. Κάτω από την ασφυκτική πίεση των αγορών και των δανειστών μας, αναγκαστήκαμε να κάνουμε ότι δεν καταφέραμε όλα αυτά τα χρόνια σε περιόδους εύκολης διαχείρισης. Η κυβέρνηση Παπαδήμου, με όλες τις ατέλειες και τις ενδεχόμενες αδυναμίες της, ήρθε να συμβολίσει μια νέα εποχή για τον τόπο. Σίγουρα όχι μια εποχή μεγάλων προσδοκιών, αλλά τουλάχιστο μια εποχή μερικής σταθερότητας και πολιτισμένου διαλόγου.
Πως θα μπορούσαμε άλλωστε να έχουμε μεγάλες προσδοκίες από ένα προϊόν συμβιβασμού μεταξύ ανομοιογενών πολιτικών σχηματισμών που όχι μόνο δεν έχουν καμία εμπειρία σε τέτοιου είδους συνεργασίες, αλλά έχουν βασίσει την ίδια τους την ύπαρξη στη σύγκρουση και τον πόλεμο διαρκείας μεταξύ κομματικών στρατών. Ούτε βέβαια μπορούμε να πανηγυρίσουμε τη συμμετοχή της ακροδεξιάς, ή (ακόμη χειρότερα) την ανάδειξη της μετριότητας και της γραφικότητας ως αποδεκτά προσόντα ενός υπουργού.

Αυτό που σήμερα χρειαζόμαστε ωστόσο, δεν είναι ούτε μεγάλες προσδοκίες, ούτε φιλόδοξα συλλογικά οράματα. Η κυβέρνηση Παπαδήμου δεν είναι δυστυχώς η μαγική λύση που θα μας βγάλει από την κρίση και θα αναιρέσει όλα μας τα αδιέξοδα. Θα ήταν παράλογο να περιμένουμε κάτι τέτοιο. Μπορούμε όμως να ελπίζουμε ότι θα επιτύχει τους τρεις παρακάτω στόχους που θα μας οδηγήσουν στο επόμενο επίπεδο του συλλογικού μας μελοδράματος:

  1. Να δρομολογήσει την υλοποίηση της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου όσο υπάρχει ακόμη χρόνος.
  2. Να προχωρήσει κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. (Ναι, να «συνεχίσει» αυτή την καταραμένη μνημονιακή πολιτική που όλοι μισούν χωρίς καν να έχουν γνωρίσει.)
  3. Να συμφιλιώσει τα πολιτικά κόμματα με την ιδέα ότι την επόμενη μέρα των εκλογών θα πρέπει πάλι να καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι και να συνεργαστούν στο σχηματισμό και της επόμενης κυβέρνησης.


Δεν είμαι σίγουρος αν ο κ. Παπανδρέου έχει πια την πολιτική δύναμη να στηρίξει τον κ. Παπαδήμο. Ούτε είμαι σίγουρος αν ο κ. Σαμαράς έχει ακόμη συνειδητοποιήσει το κρίσιμο της κατάστασης. Για να είμαι απολύτως ειλικρινής, δεν είμαι ούτε σίγουρος αν ο κ. Καρατζαφέρης και το επιτελείο του καταλαβαίνουν καν για τι πράγμα μιλάμε. (Ελπίζω να καταλαβαίνετε την έκπληξή μου όταν βρέθηκα πολίτης μιας χώρας όπου είναι μέλος της κυβέρνησης ο κ. Ροντούλης!) Κι είναι ιδιαίτερα δυστυχές που οι ανασφάλειες του κ. Σαμαρά άφησαν εκτός κυβέρνησης την κ. Μπακογιάννη. Σε αυτούς όμως έχουμε αναθέσει την ευθύνη να μας οδηγήσουν την επόμενη μέρα - ας δούμε τώρα τι μας περιμένει.