Το να σκεφτεί κανείς ότι θα μπορούσε να εξαφανίσει την επιρροή της χριστιανικής θρησκείας στον πολιτισμό μας θα ήταν όχι μόνο μάταιο αλλά και παντελώς ανόητο. Αυτό όμως δεν μπορεί να σημαίνει ότι η ζωή μας οφείλει να περιστρέφεται γύρω από τις μεταφυσικές αντιλήψεις της οποιασδήποτε θρησκευτικής οργάνωσης – ούτε καν της «επικρατούσας».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Καμίνης αποφάσισε να απέχει το φετινό Πάσχα το δημοτικό ραδιόφωνο της Αθήνας από την αναμετάδοση της Θείας Λειτουργίας. Τα ίδια δημοσιεύματα μας πληροφορούν ότι ο λόγος που ο κ. Καμίνης οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση είναι ότι θα προσβληθούν 1,5 εκ. μουσουλμάνοι, που μένουν στην Ελλάδα, εκ των οποίων ο μεγαλύτερος όγκος στην περιοχή της πρωτεύουσας. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα αληθεύουν. Πιθανότατα, η πραγματικότητα να είναι μάλλον πιο πεζή από το μελοδραματικό χαρακτήρα που προσπαθεί να της αποδώσει η αντιπολίτευση του δήμου και η πατριωτική Δεξιά: τα οικονομικά του σταθμού δεν επιτρέπουν ίσως την κάλυψη τέτοιων εκδηλώσεων, στην παρούσα φάση τουλάχιστο.
Όποιο κι αν είναι όμως το κίνητρο, το γεγονός παραμένει ότι οι πολίτες της πρωτεύουσας είναι φέτος απαλλαγμένοι από το καθήκον να χρηματοδοτήσουν τη ραδιοφωνική αναμετάδοση των θρησκευτικών τελετών της «επικρατούσας θρησκείας». Αν και όχι εντελώς: τα κρατικά κανάλια συνεχίζουν να επιτρέπουν την κατάληψη των συχνοτήτων τους από το εγχώριο μεταφυσικό κατεστημένο.
Η μετάδοση θρησκευτικών τελετών από κρατικά μέσα ενημέρωσης αποτελεί το χειρότερο είδος εμπλοκής εκκλησίας και πολιτείας. Τέτοιες ημέρες, ο πιστός χριστιανός είναι παρόν στη Θεία Λειτουργία. Ακολουθώντας τις παραδόσεις της θρησκείας του, μοιράζεται με τα υπόλοιπα μέλη της εκκλησίας του τις ιδιωτικές του στιγμές δοξολογίας και προσευχής. Δεν χρειάζεται την αναμετάδοση της τελετουργίας μιας και είναι μέρος της. Είμαι σίγουρος δε ότι υπάρχουν πλέον και αρκετοί πιστοί που δεν ανέχονται οι στιγμές τους αυτές να γίνονται κρατικό θέαμα στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Είμαι επίσης βέβαιος ότι υπάρχουν και αρκετοί αλλόθρησκοι ή άθρησκοι πολίτες που ενοχλούνται από την μονοπώληση των κρατικών συχνοτήτων προς όφελος άλλων θρησκειών και μεταφυσικών οργανώσεων. Γιατί επιμένουμε λοιπόν σε μια προπαγανδιστική παράδοση που δεν ωφελεί πλέον κανέναν; Αισθάνεται κανείς ότι απειλείται η πίστη του αν δεν αναμεταδίδει η τηλεόραση και το ραδιόφωνο τις τελετές της εκκλησίας του; Αν ναι, αυτό λέει μάλλον κάτι για την ίδια του την πίστη, παρά για το ρόλο της κρατικής ραδιοτηλεόρασης.
Αυτό που πρέπει να γίνει επιτέλους σαφές είναι ότι οι τελετές μιας θρησκείας αφορούν αποκλειστικά τα μέλη αυτής της θρησκείας. Κι ότι όσο υπάρχουν αλλόθρησκοι ή άθρησκοι συμπολίτες μας – έστω και ένας, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τους επιβάλει τη συμμετοχή σε ένα τελετουργικό που δεν τους αφορά. Ο ρόλος της κρατικής ραδιοτηλεόρασης, αν έχει κάποιο ρόλο, δεν είναι σίγουρα αυτός του προσηλυτιστή. Αν οι μουσικοί παραγωγοί των κρατικών ραδιοφώνων βρίσκονται στην ανάγκη να συνδέσουν κάπως τις εκπομπές τους με το πνεύμα των ημερών, δεν είναι αναγκασμένοι να περιοριστούν στη στείρα επανάληψη της ετήσιας Θείας Λειτουργίας. Από τον Palestrina, το Bach, το Mozart, και το Verdi, μέχρι το Ligeti και το Messiaen, η μουσική μας παράδοση είναι γεμάτη αριστουργήματα που έχουν γραφτεί ειδικά για τούτες τις μέρες.
Η εκκλησία άλλωστε διατηρεί τους δικούς τις επαγγελματικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, στους οποίους καθένας μπορεί να ανατρέξει αν αισθανθεί την ανάγκη να παρακολουθήσει τη Θεία Λειτουργία, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται. Δεν είναι λοιπόν παράλογη η απαίτηση να μας επιβάλει και σε όλους εμάς τους άπιστους ή αλλόπιστους ένα θέαμα που ούτε μας αφορά, ούτε μας ρώτησε κανείς αν θέλουμε να χρηματοδοτήσουμε;
Ο κ. Κακλαμάνης, σχολιάζοντας τις αποφάσεις του κ. Καμίνη δήλωσε:
«Δυστυχώς, ο κ. Γιώργος Καμίνης και οι υφιστάμενοι του δείχνουν ξεκάθαρα, πλέον, ότι έχουν παρεξηγήσει το ρόλο, που τους ανέθεσε ο λαός της Αθήνας. Γι’ αυτό θα πρέπει, να αναθεωρήσουν ή και να εγκαταλείψουν πολλές από τις σκέψεις και τα σχέδια τους, που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα ήθη και τα έθιμα αυτού του τόπου»
Αυτό που ο κ. Κακλαμάνης φαίνεται να αγνοεί είναι ότι τα ήθη και τα έθιμα αυτού του τόπου – και κάθε τόπου – δεν είναι ο μπούσουλας της νοσταλγίας του παρελθόντος και του συντηρητισμού. Είναι η ανάγκη του τόπου για δημιουργία και εξέλιξη. Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει, κι όσο κουβαλάμε συμπλέγματα και ταμπού του παρελθόντος, τόσο πιο δύσκολα μπορούμε να τον ακολουθήσουμε στο μέλλον.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Καμίνης αποφάσισε να απέχει το φετινό Πάσχα το δημοτικό ραδιόφωνο της Αθήνας από την αναμετάδοση της Θείας Λειτουργίας. Τα ίδια δημοσιεύματα μας πληροφορούν ότι ο λόγος που ο κ. Καμίνης οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση είναι ότι θα προσβληθούν 1,5 εκ. μουσουλμάνοι, που μένουν στην Ελλάδα, εκ των οποίων ο μεγαλύτερος όγκος στην περιοχή της πρωτεύουσας. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα αληθεύουν. Πιθανότατα, η πραγματικότητα να είναι μάλλον πιο πεζή από το μελοδραματικό χαρακτήρα που προσπαθεί να της αποδώσει η αντιπολίτευση του δήμου και η πατριωτική Δεξιά: τα οικονομικά του σταθμού δεν επιτρέπουν ίσως την κάλυψη τέτοιων εκδηλώσεων, στην παρούσα φάση τουλάχιστο.
Όποιο κι αν είναι όμως το κίνητρο, το γεγονός παραμένει ότι οι πολίτες της πρωτεύουσας είναι φέτος απαλλαγμένοι από το καθήκον να χρηματοδοτήσουν τη ραδιοφωνική αναμετάδοση των θρησκευτικών τελετών της «επικρατούσας θρησκείας». Αν και όχι εντελώς: τα κρατικά κανάλια συνεχίζουν να επιτρέπουν την κατάληψη των συχνοτήτων τους από το εγχώριο μεταφυσικό κατεστημένο.
Η μετάδοση θρησκευτικών τελετών από κρατικά μέσα ενημέρωσης αποτελεί το χειρότερο είδος εμπλοκής εκκλησίας και πολιτείας. Τέτοιες ημέρες, ο πιστός χριστιανός είναι παρόν στη Θεία Λειτουργία. Ακολουθώντας τις παραδόσεις της θρησκείας του, μοιράζεται με τα υπόλοιπα μέλη της εκκλησίας του τις ιδιωτικές του στιγμές δοξολογίας και προσευχής. Δεν χρειάζεται την αναμετάδοση της τελετουργίας μιας και είναι μέρος της. Είμαι σίγουρος δε ότι υπάρχουν πλέον και αρκετοί πιστοί που δεν ανέχονται οι στιγμές τους αυτές να γίνονται κρατικό θέαμα στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Είμαι επίσης βέβαιος ότι υπάρχουν και αρκετοί αλλόθρησκοι ή άθρησκοι πολίτες που ενοχλούνται από την μονοπώληση των κρατικών συχνοτήτων προς όφελος άλλων θρησκειών και μεταφυσικών οργανώσεων. Γιατί επιμένουμε λοιπόν σε μια προπαγανδιστική παράδοση που δεν ωφελεί πλέον κανέναν; Αισθάνεται κανείς ότι απειλείται η πίστη του αν δεν αναμεταδίδει η τηλεόραση και το ραδιόφωνο τις τελετές της εκκλησίας του; Αν ναι, αυτό λέει μάλλον κάτι για την ίδια του την πίστη, παρά για το ρόλο της κρατικής ραδιοτηλεόρασης.
Αυτό που πρέπει να γίνει επιτέλους σαφές είναι ότι οι τελετές μιας θρησκείας αφορούν αποκλειστικά τα μέλη αυτής της θρησκείας. Κι ότι όσο υπάρχουν αλλόθρησκοι ή άθρησκοι συμπολίτες μας – έστω και ένας, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τους επιβάλει τη συμμετοχή σε ένα τελετουργικό που δεν τους αφορά. Ο ρόλος της κρατικής ραδιοτηλεόρασης, αν έχει κάποιο ρόλο, δεν είναι σίγουρα αυτός του προσηλυτιστή. Αν οι μουσικοί παραγωγοί των κρατικών ραδιοφώνων βρίσκονται στην ανάγκη να συνδέσουν κάπως τις εκπομπές τους με το πνεύμα των ημερών, δεν είναι αναγκασμένοι να περιοριστούν στη στείρα επανάληψη της ετήσιας Θείας Λειτουργίας. Από τον Palestrina, το Bach, το Mozart, και το Verdi, μέχρι το Ligeti και το Messiaen, η μουσική μας παράδοση είναι γεμάτη αριστουργήματα που έχουν γραφτεί ειδικά για τούτες τις μέρες.
Η εκκλησία άλλωστε διατηρεί τους δικούς τις επαγγελματικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, στους οποίους καθένας μπορεί να ανατρέξει αν αισθανθεί την ανάγκη να παρακολουθήσει τη Θεία Λειτουργία, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται. Δεν είναι λοιπόν παράλογη η απαίτηση να μας επιβάλει και σε όλους εμάς τους άπιστους ή αλλόπιστους ένα θέαμα που ούτε μας αφορά, ούτε μας ρώτησε κανείς αν θέλουμε να χρηματοδοτήσουμε;
Ο κ. Κακλαμάνης, σχολιάζοντας τις αποφάσεις του κ. Καμίνη δήλωσε:
«Δυστυχώς, ο κ. Γιώργος Καμίνης και οι υφιστάμενοι του δείχνουν ξεκάθαρα, πλέον, ότι έχουν παρεξηγήσει το ρόλο, που τους ανέθεσε ο λαός της Αθήνας. Γι’ αυτό θα πρέπει, να αναθεωρήσουν ή και να εγκαταλείψουν πολλές από τις σκέψεις και τα σχέδια τους, που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα ήθη και τα έθιμα αυτού του τόπου»
Αυτό που ο κ. Κακλαμάνης φαίνεται να αγνοεί είναι ότι τα ήθη και τα έθιμα αυτού του τόπου – και κάθε τόπου – δεν είναι ο μπούσουλας της νοσταλγίας του παρελθόντος και του συντηρητισμού. Είναι η ανάγκη του τόπου για δημιουργία και εξέλιξη. Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει, κι όσο κουβαλάμε συμπλέγματα και ταμπού του παρελθόντος, τόσο πιο δύσκολα μπορούμε να τον ακολουθήσουμε στο μέλλον.
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου